|
|
1. GİRİŞ
Bilardo
salonları, insanların boş
zamanlarını değerlendirmek, spor
yapmak ve aynı
zamanda eğlenmek amacına
yönelik olarak kurulmuş
bir mekandır.
Bilardo,
insanların spor yapmak
ve eğlenmek gibi
ihtiyaçlarını karşılayan oyunlardan
bir tanesidir. İnsanın oyun
alanındaki ihtiyaçlarının artması
sonucu ve insanların
boş zamanlarını faydalı
bir şekilde
değerlendirebilmeleri için icat
edilmiş bir zeka
oyunudur.
Günümüzde
bilardo salonları özel
bir mekan ayrıcalığındadır ve özel dekorasyonlar gerektiren bir alandır.
Çünkü insana verilen
hizmetin en iyi
olabilmesi ve müşterinin
memnuniyetinin sonucunda, ticari
alanda işyerinin tutulabilmesi için en önemli
faktördür. Müşteri memnuniyeti
sonucu işyerinin tutulması
ve sürekliliğini devam
ettirebilmesi bu şarta
bağlıdır.
2. GENEL BİLGİLER
2.1. Tanım : Bilardo, belirli bir
yükseklikte özel olarak
hazırlanmış bir zemin
üzerinde ( Bilardo Masası ),
5.5 cm.lik çapta
fildişi veya yüksek
basınçta sıkıştırılmış kağıttan
elde edilen topları,
ıstaka denilen uzun
sopalarla çeşitli tekniklerle
birbirlerine çarptırılması ile
oynanan bir zeka
oyunudur.
Bilardo,
özellikle gençlerin rağbet
ettiği heyecanlı bir
oyun türüdür. Kurulan Bilardo
federasyonları sayesinde, uluslararası çapta yapılan bilardo turnuvaları
ile milyonlarca taraftarlarına heyecan dolu dakikalar
yaşatmakta.
Bilardo,
ustalık isteyen bir oyundur. Oyuncu vuruşu
yapmadan önce tüm
pozisyonları
değerlendirerek yapacağı hareketi
hafızasına yerleştirir. Hareket
beyine odaklandıktan sonra
vuruşunu gerçekleştirir. Bu oyunda
beyin ile el
bir bütün olarak
çalışır.
İyi bir bilardo
oyunu için masa
ve oyun elemanları
kusursuz olmalıdır. Masanın tam
terazisinde olması, topların
meyilden dolayı akıntı
yapmaması gerekir. Ayrıca masanın
yüzeyini oluşturan mermerin
ek yerlerinin iyi
ayarlanması ve ek yerlerinden
dolayı topun sekme
yapmaması istenir. Masanın
yan taraflarına monte
edilen küpeştelerin kauçuk
bantlarının yeterli esneklikte
olması gerekir. Masalarda
ısıtma sistemlerinin verimli
bir şekilde çalışması
düzenli bir oyun
akışı için vazgeçilmez
bir unsurdur. Istakalar
standartlara uygun olmalıdır.
Bilardo,
her açıdan sağlıklı
bir oyundur. Oyun oynanırken
yapılan hesaplamalar ile
beynin egzersiz yapması
sağlanır. Vuruş için girilen
çeşitli pozisyonlar sayesinde
vücudun tüm kasları
çalışır. Normal bir oyun
süresinde, insanın masa etrafında
turlar kilometreleri bulur.
2.2. Fonksiyonlar
Bir
bilardo salonundaki fonksiyonlar şöyle sıralanabilir.
- Oyun oynama
- Oturma ve dinlenme
- Sohbet etme
- Yeme içme
- Eğlenme
2.3. Eylemler
Kişi
veya kişilerin ihtiyaçlarının veya arzularının karşılanılmasını istediği
eylemlerdir. Bunlar;
-Müşteri
karşılama
-Yer
gösterme
-Sipariş
alma
-Dinlenme
-Aparatif
alma
-Telefon
etme
-Müzik
dinleme
-Televizyon
seyretme
-Sohbet etme
-Hesap ödeme
-Müşteriyi
uğurlama
2.4. Elemanlar
Bilardo
salonlarında, fonksiyon ve
eylemlerin yapılabilmesi için
gerekli olan mobilya
ve benzeri elemanların
bulunması gerekir. Bunlar;
-Masa
-Sandalye
-Bilardo
masası
-Dinlenme
koltukları
-Sehpa
-Vestiyer
-Kasiyer
bankosu
-Kasiyer
koltuğu
2.4.1. Masa
A ) Dikdörtgen
masalar: Oyun için kullanılan Dikdörtgen masalar
en az 80 x 80 cm en fazla
100 x100 cm ebatlarında
olmalıdır.
B ) Yuvarlak
masalar: Dört kişilik
Yuvarlak oyun masalarının
çapı 90, 80, 75 cm
olmalıdır. Masaların yükseklikleri 74-76 cm olmalıdır.
2.4.2.
Sandalye
A) Orta tip
bilardo masaları: U=280,
G=150 H= 80-85 cm
B) Portatif bilardo
masaları: U=150-160, G=
70-80, H=76 cm.dir.
2.4.4.Dinlenme Koltukları
Dinlenme
koltuklarında oturma yüksekliği 38-40 cm, oturma
genişliği kişi başına
en az 50 cm, oturma
derinliği ise 55-60
cm arasında olmalıdır.
2.4.5.
Vestiyer
Vestiyer, palto,
manto, şapka vb. asılan
yerdir. Yükseklik 180
cm. bazen 200-210 cm
kadar olabilir.
2.5. Birimler
Bilardo
salonunun planını oluşturan
birimler şunlardır;
-Oyun salonu
-İdare odası
-Çay ocağı
-Bay-bayan
WC
3.1. Fonksiyonel Faktörler
3.1.1. Temel
eylemler
-Oturma ve
dinlenme: Uygun ölçülerdeki
masa ve sandalyelerle
oturma eylemi sağlanmalıdır.
-Yeme içme : Gelen müşterinin
yorgunluğunu atacak şekilde
sıcak ve soğuk
içecekler ve aparatif
atıştırmalara uygun yiyeceklerin bulunması gerekir.
-T.V. izleme :
Mekanın uygun bir
köşesinde ve hemen
herkesin görebileceği bir
noktada büyük ekran
bir televizyon bulunmalıdır.
-Müzik dinleme :
Gerek iş yerinin
kendi yayınladığı müzik
gerekse müzik kutusundan
müşterinin istediği bir
parçayı çalmasını sağlayacak
bir müzik bölümü
bulunmalı ve bunlar
mekanın her köşesinde
fazla gürültü yaratmayacak şekilde kolonlarla iletilmelidir.
-Telefon etme : Müşterinin telefon etme ihtiyacı
olduğu zaman iş
yerinden hemen bu
ihtiyacını
giderebilmelidir. Bunun için
ya iş yerinde müşterinin rahat
bir şekilde ihtiyacını
giderebilmesi için ya
bir telefon kabini
yapılmalı yada iş
yerinin kendi telefonundan yararlanmalıdır.
-İhtiyaç giderme :
Bay ve bayan olmak üzere
müşterilerin kullanımına uygun
wc bulunmalıdır.
-Oyun oynama : İhtiyaca göre ayreten tavla,
okey, dama ve
kağıt oyunları gibi
oyun oynamak için
masaların konulacağı bir
alan olmalıdır. Bilardo
masaları için ayrılan
yerde iyi bir
düzenleme yapılmalıdır.
3.1.2. Eylem – eylemler arası
ilişkiler
-Müşteri karşılama :
Gelen müşterinin hoşgörü
ile karşılanıp üzerindeki
pardesü, kaban, şapka
gibi giysilerinin alınıp
vestiyere konulması ve
içeride uygun olan
bir masada yer
gösterilmesidir.
-Sipariş alma :
Gelen müşteriye sıcak
veya soğuk bir
içecek alıp almayacağı
veya aparatif atıştırma
isteklerinin olup olmadığı
sorulur.
Oyun oynama :
Müşterinin arzusuna göre
tavla, okey, oyun
kağıdı masaya garson
tarafından getirilir.
Eğer müşteri
bilardo oynayacaksa kasadan
boş bir masa
kiralanır. Masa dolu
ise sıra alır
ve bekleme kısmında
bekler.
-Hesap ödeme :
Müşteri ihtiyaçlarını karşıladıktan sonra hesap ödemesi
yapar. Salonda oturmakta
ise hesabı masaya
isteyebilir. Son olarak
müşteri uğurlama ile
eylem- eylemler arası ilişkiler
biter.
3.1.3. Eylem- araç ilişkisi
Eylemlerin gerçekleştirilmesinde kullanılan
araçların standartlarda belirtilen
ölçülerde ve sağlamlıkta
olması gereklidir. Örneğin eylem
bilardo oynamak. Araçlar
ise bilardo masası,
toplar ve ıstakalar.
Bu eylemin rahat
bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için
araçların boyutlarının insan
ölçülerine uygun yani
ergonomik olması gerekir.
3.1.4. Eylem- araç- mekan
ilişkisi
Bu üç olgunun birbirini
tamamlar nitelikte olması
gerekir. Eylemin oluşturulabilmesi için
bir mekan ve
buna bağlı olarak
araçların bulunması gerekir. Mekanın, yapılacak olan eylemin
özelliklerine uygun olacak
biçimde düzenlenmesi gerekir.
Bilardo oynamak için
mekanın özellikleri, zeminin
gürültüyü absorbe edici
gereçlerle kaplı olması
gerekir. Bilardo masalarının
üstünde bölgesel aydınlatma
yapılmalıdır.
3.1.5. Mekan-mekanlar arası
ilişkiler
Bu bölüm oyun salonlarının planıyla ilgili olan birimlerin incelenmesi ile ilgilidir. Salonların ilk girişinde bilardo veya cafe üniteleri ile karşılaşılır. Bilardo ünitelerinde bilardo masaları ve her masanın etrafında uygun yerlere oyuncuların oturmaları için iki sandalye ve bir sehpa bulunur. Yine burada ıstaka takımları ve bir skor tabelası bulunur.
Cafe ünitesinde ise en az dört kişilik bir masa bulunur. Müşterinin sıcak ve soğuk içecek ihtiyacını karşılamak için bir büfe bulunur. Cafe bölümü müşterinin dinlenmek, oyun oynamak ve sohbet etmek için seçtiği bir bölümdür. Oyun salonlarının rahat ve ferah olması müşteri açısından önemlidir.
Oyun salonlarında bay ve bayan olmak üzere iki adet WC bulunmalı.
WC’ler temiz ve düzenli olmalıdır. Lavabo bulunmalıdır
3.2. Fizyolojik Gerekler
3.2.1. Aydınlatma;
1)
Doğal aydınlatma
2)
Yapay aydınlatma
Olmak üzere
ikiye ayrılır.
Doğal aydınlatma
güneş ışığından yaralanmak
suretiyle olur ve en
iyi aydınlatmadır.
Salonların iç hacimlerinin büyük olması
durumunda muhakkak yeterli
doğal aydınlatma yapılmalıdır.
Yapay aydınlatma
yapılırken;
-Çıplak ampuller
kesinlikle kullanılmamalıdır.
Bunun yerine en az glob
ve flüoresans lambaların
kullanılması gerekir.
-Aydınlatma iyi
cins aplik avize
veya gizli ışıklandırma ile yapılmalıdır.
-Oyun masaların bulunduğu yerlerde görüşün iyi
olması için bölgesel aydınlatmanın yapılması gerekir.
Isıtma
Doğal ısıtma ve yapay ısıtma
şeklinden iki çeşittir.
Doğal ısıtma :gün ışığından
yararlanarak elde edilen ısıtma şeklidir.
Yapay ısıtma:Kalorifer ,katalitik
ısıtıcı ,klima, kombi veya her türlü kirlenmenin önlendiği diğer teshin
cihazlar ile yapılır. En iyi yapay ısıtma kalorifer sistemiyle yapılan
ısıtmadır.
3.2.2. Havalandırma
Doğal ve yapay olmak üzere
iki türlüdür. Pencere vasıtasıyla doğal havalandırma sağlanmaktadır. Sadece
doğal havalandırma salonun havasını temizlemeye yeterli olmadığı için yapay
havalandırma yapılır. Yapay havalandırma yapılırken salon içerisindeki
kişilerin çıkardığı gürültü ve oluşturduğu hava sirkülasyonuyla hiçbir şekilde
rahatsız etmeyecek biçimde düzenlenmesi gerekir.
3.2.3. Gereksiz seslerin
engellenmesi
Bilardo masalarının
etrafında sürekli bir yürüme hareketi olduğundan yürüme esnasında oluşacak
gürültülerin absorbe edilebilmesi için zeminin halıfileksle kaplanması gerekir.
Bilardo masalarının yapımında kullanılan mermerlerin 40mm kalınlıkta olması
gerekmektedir ki masa üzerindeki topun hareket ederken çıkardığı sesin en aza
indirilmesi için. Istakaların çatlak olmaması gerekir. Duvarların sesi emici
özellikte olması sağlanmalıdır.
3.3.Psikolojik Gerekler
3.3.1.Genel atmosfer
Giriş özendirici olması
gerekir. İlk izleniminin insanların kafasında o mekan için en iyi düşünceler
bırakması gerekir. İç mekanın genel aydınlatmanın yanında bölgesel
aydınlatmalarda desteklenmelidir.
Bölümler arası geçiş rahat olmalı. Bir bölümden diğer bölüme geçerken kişilerde
rahatsızlık uyandırmayacak şekilde olması gerekir. Biçimler arasın geçişlerdeki
hiyerarşi birbirlerine uygunluk sağlamasıdır.
1-a. Şekil, zemin ilişkisi; Bütün bölümlerde
kullanım amacına yönelik şekil zemin ilişkisinin kurulması gerekir. Bir bilardo
bölümünde,duvarların bilardo resimleriyle donatılması.
1-b. Genel doku; Mekan
ağırlığı hissettirmelidir. Bir T.V. izleme bölümü sadece burada T.V. izlenir
şekilde olması gerekir. Her bölüm işlevinin gerektiği dokuda olması gerekir.
Mesela servis yerinin parlak açık renkli ve huzur verici olmalıdır.
1-c. Aksesuar; Duvarlarda
panolar,köşelerde ve tavanlarda çiçekler aksesuar olarak yerleştirilir.
1-d. Vurgu; Müşterinin geliş
amacına uygun nitelikte ortamın oluşturulması gerekir. Bilardo oynamak isteyen
kişi ile sadece dinlenmek için gelen kişinin ortamını birbirinden farklı
şekilde dekore edilmelidir.
3.3.2.Temel Tasarım Elemanları
Bilardo salonlarında maç hem
spor yapmak ,hem de dinlenmek olduğundan dekorun temel tasarım elemanlarının
dinlendirici bir etki uyandıracak şekilde düzenlenmesi gerekir. Mekanın
kullanım amacına uygun asimetrik ve simetrik denge noktaları oluşturulmalı
,gerek renk gerekse kullanılan malzemelerde uygunluk ve zıtlıkların oluşturması
gerekir. İster zemin isterse duvarlarda olsun mekanın içine doğru bir
yönlendirme yapılmalıdır. Mekanda ilgili odaklayıcı vurgu korumalı ve hiyerarşi
sağlanmalıdır.
3.4. Toplumsal Gerekler
3.4.1.Dini inançlar
Oyun salonları farklı
inançlara sahip kişilere hitap
etmektedir. Böyle salonlara çeşitli inançlara sahip kişiler gelebilir. Çünkü
amaç eğlenmek, oynamak ve dinlenme gibi temel eylemler oldukları içindir.
3.4.2. Ahlak,gelenek ve görenekler:
Oyunların salonları yaşlı
kesimlere ahlak, gelenek ve göreneklerimize ters düşmektedir. Bunun sebebi, onların zamanındaki oyun salonları ile (kahvehaneler) şimdiki oyun
salonları arasındaki büyük farktan kaynaklanmaktadır. Orta ve genç kesimlere
göre böyle bir şey söz konusu değildir.
†††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††malzemeler
,karo ,seramik, mozaik mermer,kartonpiyer v.b. malzemeler daha çok kullanılır.
Bu malzemeler seçilirken insan psikolojisi göz önünde bulundurulmalıdırlar. Bu
salonlara insanlar eğlenmeye ve hoş vakit geçirmeye geldikleri için insanın
içini karartan ,ruhunu sıkan malzemeler değil de ,insanın kanını kaynatan
malzemeler kullanılması gerekir. Bu da oyun salonlarının insanlara verdiği
hizmetten kaynaklanır. Bir de kullanılan malzemeler darbelere,küçük kazalara
(yere çay ,su ve asit türü içeceklerin dökülmesi)dayanıklı olması gerekir.
3.5.2.Konstrüksiyon:
Bilardo salonlarında dekorasyon adına hemen hemen her tür malzeme
kullanıldığından amacına uygun malzeme uygun konsrüksiyonla birleştirilmelidir.
Bilardo masasında işe ahşap, çelik mermer konstrüksiyon bir arada
kullanılmıştır.
9. PRESTİJ BİLARDO
SALONU
9.1.1 Fonksiyonel
gerekler
a) Müşteri Karşılama:
Gelen müşteriler personel
tarafından karşılanmakta ve
isteklerine göre yer
gösterilmekte.
b) Sipariş Alma:
Çalışan elemanlar gelen
müşteriye isteklerini sorup
yerine getirirler.
c) Telefon Etme:
Telefon, kasiyer bankosunda bulunmakta
ve müşterinin kullanabilmesi için kontürlü hizmet
vermektedir.
d) Müzik Dinleme: Salonda müzik yayını müzik
kutusundan yapılmaktadır. Müşteriler
zevklerine göre istedikleri
müziği ücret karşılığında çaldırabiliyorlar.
e) Sohbet Etme : Bekleme ünitelerinde ve oyun
ünitelerinde gerçekleşmektedir.
f) Hesap Ödeme: Oyun
bitince müşteriler direkt
olarak kasaya hesabı
öderler.
9.1.1.1. Mekan-mekanlar arası
ilişkiler
a) Genel Mekan: Bilardo salonu
beşgen biçimdedir. Üç birime
ayrılmıştır. Bilardo oyun
alanı, iskambil oyun
alanı, tavla- satranç alanı, satış birimi ve WC
ile çay ocağı
olmak üzere üç
birime ayrılır.
b) Giriş: Alüminyum doğramadan
yapılmış bir kapı
ile sağlanmaktadır.
c) WC: Bay
ve bayan olmak
üzere temiz bir tuvaleti bulunmaktadır.
9.1.1.2.Ergonometrik Gerekler
A) Giriş
Kapısı: Salonun yapısına uygun
bir alüminyum doğrama
kapı vardır. Kapı iki
kanatlıdır ve genişliği
230 cm.dir.
B) Kasiyer
Bankosu: Girişin sol tarafında
220x 60x76 cm boyutlarında bir
kasiyer bankosu bulunmaktadır.
C) Masalar: Oyun
masaları 70 cm
çapında yuvarlak ve
80x80 cm ebatlarında
kare olmak üzere
iki tip masa
kullanılmıştır. Bilardo
masaları ise 170x320x80
cm boyutlarındadır.
C) Sandalyeler:
Sandalyeler metal profilden
yapılmış olup 40
cm çapında yuvarlak
biçimdedirler. Oturma yüksekliği 42
cm.dir.
D) Tavan: Tavanda kartonpiyer kullanılmıştır. Tavan yüksekliği
290 cm.dir.
9.1.3.Fizyolojik Gerekler
9.1.3.1.Aydınlatma:
-Genel
aydınlatma: Salon doğal aydınlatmadan faydalanmaktadır. Yapay
aydınlatmada ise spot
lambalar kullanılmaktadır.
-Bölgesel
aydınlatma: Masaların üzerinde
bulunmaktadır.
9.1.3.2.Isıtma:
Isıtma
işlemi yapay yoldan
sağlanmaktadır. Isıtma için
kalorifer kullanılmaktadır.
9.1.3.3.Havalandırma:
Salonda
havalandırma doğal ve
yapay yollardan sağlanmaktadır. Girişin yan
tarafındaki pencerelerin sağladığı
doğal havalandırmanın yanı sıra
aspiratörle yapay havalandırma yapılmaktadır.
9.1.4.Psikolojik Gerekler
9.1.4.1.Genel atmosfer
A) Tavan
Yüksekliği: Tavan
yüksekliği 2.90 cm.dir.
Tavana alçı ile hareketlilik kazandırılmıştır.
B) Oturma
Mekanı: Herhangi bir düzenleme
yoktur. Masaların çok olması
alanı daraltmış ve
sıkıcı bir ortam
yaratmaktadır.
A) Oyun Masası: Maç
masası ölçülerinde ve
ergonomiktir.
B) Kullanılan Renkler:
Duvarlar mavi renkte plastik boya
ile boyanmıştır.
C) Kullanılan Aksesuarlar: Oyun salonunun genelinde tablo
ve biblolar kullanılmıştır. Tablolar belirli
bir düzende yerleştirilmemiştir.
D) Kullanılan Mobilyalar:
Salonda kullanılan masaların
tablaları werzalit ve
ayakları ise profil
metaldendir. Sandalyeler de aynı
şekilde profil metalden
yapılmış ayaklara sahiptir. Kapı ve pencereler alüminyum
doğramadan yapılmış ve
mavi renktedir.
9.1.4.2.Temel Tasarım
Elemanlarının Kullanımı
Salonda
kullanılan sandalye ve
masalarda biçim uygunluğu
vardır. Ancak oyun salonunun
genelinde kullanılan elemanlar
arasında biçim zıtlığı
vardır. Kullanılan boyalar arsında
renk derecelemesi vardır. Renklerde birlik vardır.
9.1.5.Yapımsal
Gerekler
A) Malzeme
: Oyun
salonunun dekorasyonunda kullanılan
malzemeler günümüz teknolojisinin ürünüdür. Malzemeler
kolay temizlenebilir özelliktedirler. Kapı ve
pencereler mavi renkte
alüminyum doğramadan yapılmıştır.
B) Duvarlar: Duvar açık
mavi renkte plastik
boya ile boyanmıştır.
C) Masalar: Masalar metal
profilden yapılmış olup
üzerinde örtü kullanılmıştır.
D) Tavan: Tavanda
kartonpiyer uygulaması vardır.
B)
Konstrüksiyon: Oyun salonunun
tavanında alçı kullanılmıştır. Masa ve
sandalyelerde metal konstrüksiyon kullanılmıştır. Fiziksel
etkilere dayanıklı kolay
temizlenebilir ve sağlam
malzemeler kullanılmıştır.
|
|
-3 |
-2 |
-1 |
0 |
1 |
2 |
3 |
|
|
Sert |
|
|
|
|
|
|
|
Yumuşak |
|
Pürüzlü |
|
|
|
|
|
|
|
Pürüzsüz |
|
Batıcı |
|
|
|