Konstrüktif önlemler ile hava koşullarının zararlı etkileri önlenemediği takdirde kimyasal yolla ağaç malzemenin korunması kaçınılmaz olmaktadır.

I.8. Dış Cephe Kaplamaları ve Profil Tipleri

Binalarda, dış cephe kaplamalarında çok çeşitli profillerde ahşap kaplama tahtaları kullanılır, fakat bunlar belirli ortak özelliklere sahiptir. Kaplama tahtalarının minimum kalınlıkları 15 mm. olmalıdır, ancak genellikle kaplama tahtaları üretiminde 2-3 cm. kalınlığında tahta kullanılır, rende sonucu 18 mm. veya27 mm. kalır. Uzun süre dayanıklılık söz konusu olursa 27 mm. tercih edilir.

Kaplama tahtaları, içeriye su girişini önleyecek şekilde profillere sahip olmalıdır. Kaplama tahtaları, genellikle 150 mm. ise de çeşitli genişlikler kullanıl- maktadır. Genişlik sınırlaması, kaplama yapılacak alanda ahşap kaplamalar arasında sayısız kenar birleştirmeleri olacağını ifade eder ki, bu bir avantajdır. Çünkü eklemler, ahşap kaplama tahtalarının boyut hareketlerini temin etme gücüne sahiptir (SIMPSON, HORROBIN, 1970).

Ahşap kaplama tahtaları, yatay ve dikey olarak sınıflandırılabilir ve çok çeşitli profillerde üretilebilir. Yatay kaplama tahtaları ile, kaplama tahtalarının üst üste getirilmesi yoluyla yalı baskısı (Şekil 9), lambalı (Şekil 10) veya kinişli (Şekil 11) düzenlemeler yapılabilir. Yatay kaplama tahtalarının tespiti için, duvar iskeletinde maksimum 1 metre ara ile dikme olmalıdır. Kaplama tahtaları bu dikmelere çivilenir.

Profil planlamaları öncelikle, prensip olarak dekoratif görüntü meydana getirmeyi amaçlar. Dikey kaplama tahtası uygulamalarında lambalı (Şekil 12) ve kinişli (Şekil 13) sistemler kullanılmaktadır. Dikey kaplama tahtaları, yatay kap- lama tahtası tiplerine göre daha fazla malzeme tüketimine yol açtığı için geniş birleşme yerleri kapsamamalıdır. Dikey kaplama tahtalarının tespiti için bina duvarına minimum 1 metre ara ile yatay kuşaklama yapılmalıdır.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


Şekil 13. Kinişli dikey dış cephe kaplama profili (ESER, 1977)

Kaplama tahtaları dikey yapıldığında, tahtaların ek yerlerine 5-7 cm. geniş-lik ve 1-3 cm. kalınlığında çıtalar çakılırsa bu kaplama türü "pasalı kaplama" adı nı almaktadır. Bu çıtalar, ek yerinin tam ortasını getirilerek sadece bir taraftaki kaplama tahtasına çakılmaktadır. Bu şekilde, her tahtanın bir kenarı çalışmaya. karşı serbest bırakılmış olur. I3u tür kaplamalarda çıta kullanmadan geçme ve silmeli tahtalar da kullanılabilirse de yağmur sularının sızmasına daha fazla maruz kalacakları için yağlıboya ile iyi kapatılmazlarsa olumlu sonuç vermezler.

 

 

 

 

 

 

 

Şekil 14. Pasalı dikey dış cephe kaplama profili (CSCR, 1977)

I.9. İklim Endeksleri

İklim endekslerinin bulunması:

İklim endeksinin hesaplanmasında 12 aylık sıcaklık ve yağış ölçümlerinden yararlanılır.

Sonuç olarak, klimatolojik ölçülerden yararlanarak mantarların çürütme potansiyeli hakkında bir bilgi sahibi olabilmemizi sağlayan şu formül geliştirilmiştir.

 

 

 

 

 


         Burada (t)°C olarak aylık ortalama sıcaklığı, (g) bir ay içerisinde 0.25 mm ve daha fazla yağışlı günlerin sayısını göstermektedir. Toplam işareti de Ocak ayından Aralık ayına kadar sırayla tüm aylar için sıcaklık ve yağış değerlerinin çarpımının toplu sonucunu ifade etmektedir. Bu sayı, keyfi olarak tesbit edilmiş olan 16.7 sayısına bölünmektedir.

         Meteorolojik değerlerden yararlanarak Türkiye’de 96 yerleşim yerinde iklim endeksleri bulunmuş ve bunlardan yararlanarak Şekil 5’deki harita çizilmiştir.

         Tablo 4’te ise, adı geçen yerleşim merkezlerine ait iklim endeksi değerleri görülmektedir.

 

 

 

Tablo 4. Ülkemizin çeşitli yerleşim merkezlerinde iklim endeksi değerleri (BOZKURT KURDOĞLU, 1982)

 

ADANA             28          EDİRNE             38           KONYA             16

ADIYAMAN      21          ELAZIĞ             19           CİHANBEYLİ    9

AFYON              25          ERZİNCAN        24           KÜTAHYA         21

AĞRI                 21          ERZURUM         25           MALATYA        18

AMASYA           27          ESKİŞEHİR        20           MANİSA            32

ANKARA           23          GAZİANTEP      19           MARDİN            20

NALLIHAN        19          GİRESUN          83           MUĞLA             28

ANTALYA         32          GÜMÜŞHANE   22           BODRUM          32

ALANYA           33          HAKKARİ          12           DATÇA              39

KAŞ                   37          HATAY              39           FETHİYE           35

ARDAHAN        30          DÖRTYOL         53           MUŞ                   17

ARTVİN            54          İSKENDERUN   53           NEVŞEHİR        21

AYDIN               30          ISPARTA           23           NİĞDE               18

BALIKESİR       27          İÇEL                  19           ORDU                67

AYVALIK          21          ANAMUR          38           RİZE                  180

BANDIRMA       30          SİLİFKE             17           SAKARYA         41

EDREMİT          20          İSTANBUL        48           SAMSUN           61

BARTIN             48          BAHÇEKÖY      51           SİİRT                 26

BİLECİK            25          GÖZTEPE          39           SİNOP                55

BİNGÖL            14          SARIYER           43           BOYABAT         27

BİTLİS               9           YALOVA           40           SİVAS                18

BOLU                35          İZMİR                34           DİVRİĞİ            19

AKÇAKOCA     35          K. MARAŞ         22           TEKİRDAĞ        25

DÜZCE              40          KARAMAN        12           TOKAT              28

BURDUR           20          KARS                 34           TRABZON         71

BURSA              38          KASTAMONU   35           TUNCELİ           17

İNEGÖL             18          İNEBOLU           52           URFA                 21

ÇANAKKALE    25          KAYSERİ           24           UŞAK                 19

ÇANKIRI           27          PINARBAŞI       14           VAN                   11

ÇORUM             26          KIRKLARELİ     20           YOZGAT           18

DENİZLİ            26          KIRŞEHİR         19           ZONGULDAK    56

DİYARBAKIR   22          KOCAELİ          56           KARABÜK         41

                                                                                                                                   

 

Endeksin kullanılması:

Türkiye, üç endeks değeri esas alınarak üç bölgeye ayrılmıştır. Bunları şu şekilde sıralamak mümkündür:

I. Bölge; endeks değeri 65'ten yukarı olan ve çürümeye en uygun şartlara sahip yerleri, II. Bölge; endeks değeri 35-65 arasında olan ve orta derecede çürüme şartlarına sahip yerleri, III. Bölge; endeks değeri 35'ten az olan ve çürüme şartlarının en düşük olduğu yerleri ifade etmektedir.

Bu haritada gösterilen bölgelerde yapılacak binalarda, ağaç malzemenin çürüme hızını anlamak mümkün olduğundan kullanılacak ağaç malzemenin, rasyonel bir şekilde değerlendirilmesini sağlamak bakımından emprenye edilmesinin gerekli olup olmadığı, emprenye edilecekse hangi metotların uygulanacağına karar vermede bu değerler önemli rol oynamaktadır.

Haritadan çıkarılacak sonuca göre ülkemizin III. bölgeye giren % 75’lik bölümünde binalarda kullanılan ve açık hava etkisi altında kalan ağaç malzeme-nin emprenye edilmeden kullanılması halinde, büyük bir ekonomik kayıp söz  konusu olmamaktadır. II. bölgede batırma ve daldırma gibi basit metotlarla em- prenye yeterli olabilecektir. Ancak, mantar tahribatı bakımından çok tehlikeli olan I. bölgede mutlaka basınç metotları ile ağaç malzemenin emprenye edil- mesi şart olmaktadır.


 

 

II. MATERYAL VE METOD

Araştırma konusu, "dış cephe kaplamalarında ağaç malzemenin kullanım olanakları" olup, araştırma materyali olarak ülkemizin farklı iklim bölgelerinde mevcut olan ahşap dış cephe kaplamalı evler arasında seçilen örnekler incelen- miştir. Örneklerin seçiminde, ülkemizin tamamının iklim şartlarının ele alınma- sına çalışılmıştır. Ülkemizin, iklim endeksi değerleri bakımından üç iklim bölge- sinden oluştuğu göz önünde tutularak ülkemizin % 90'lık kısmını içine alan II. ve III. bölgelerde örnekler seçilmiştir. Seçilen örnek sayısı, İstanbul'da 10, Ankara'da 2, İzmir'de 1 ve Sapanca'da da 1 olmak üzere toplam 14 âdettir.

Çalışmada, örnekler yakından incelenmiş ve gerekli ölçmeler yapılmıştır. Ayrıca, dış cephelerde ahşap uygulaması yapan mimarlar ve restoratörler ile görüşülerek, araştırmanın amacı ve ulaşılmak istenen sonuçlar anlatılmış ve araştırmanın sonucuna katkıda bulunabilecek soruların cevapları alınmaya çalışılmıştır.

Bu örneklerin bulundukları iklim bölgeleri ve yerleşim merkezleri aşağıda verilmiştir.

Seçilen örnekler üzerinde yapılan inceleme ve ölçmeler ve ilgili kişilerle yapılan görüşmeler sonucu cevabı alınmaya çalışılan sorular şunlardır:

1. Kullanılan ağaç türü nedir?

2. Kullanılan ağaç türü hangi özellikleri nedeniyle tercih edilmiştir?

3. Daha önce hangi ağaç türü kullanılmıştır?

4. Dış cephe kaplama tahtalarının boyutları nedir?

5. Kaplama tahtalarında uygulanan profil şekli nedir?

6. Ağaç malzeme kurutma işlemine tabi tutulmuş mudur?

7. Ağaç malzeme emprenye edilmiş midir? Hangi emprenye metodu ve hangi emprenye maddesi kullanılarak uygulanmıştır?

8. Ağaç malzeme yüzey işlemlerinde hangi yüzey işlemi sistemi uygulanmıştır.

Bu soruların cevapları alındıktan sonra, değerlendirme aşamasında, kulla-nılan ağaç türlerinin dış cephe kaplama tahtası olarak fiziksel ve mekanik özel-likleri bakımından kullanıma uygun olup olmadığı, dış cephe kaplama tahtası boyutlarının kullanıma ve literatürde belirtilen değerlere uygun olup olmadığı, uygulanan emprenye metodunun binanın bulunduğu bölgenin iklim şartlarına uygun olup olmadığı, uygulanan yüzey işleminin uygunluğu göz önünde tutularak araştırmanın değerlendirilmesi yapılmıştır.

 
IV. TARTIŞMA VE SONUÇ

Çok değil, sadece bir yüzyıl öncesine dek onun kadar yaygın hiçbir yapı malzemesinin bulunmadığı Türkiye'de ahşap bugün eski kullanım amacının çok büyük bir kesimini yitirmiş durumdadır. Türk toplumu çağdaş dünyanın ancak betonarmeyle kurulabileceğini düşünür hale gelmiş gibidir. Oysa, ahşap gelişmiş Batı ülkelerinde, Türkiye'dekinin aksine, yalnızca dekoratif bir malzeme olarak görülmemekte, başka yapı malzemeleriyle çözülemeyen çoğu strüktürel ve mi- mari sorunun çözümü ahşapla bulunmaktadır. Anlaşılan şudur ki, bu ülkede ah- şap geleneksel tahtından indirilmiş, ama Batıda çoktandır oynamakta olduğu çağdaş rolleri üstlenmeye de henüz başlamamıştır.

Ağaç malzemenin, binalarda dış cephe kaplaması olarak kullanılma amacı olarak, ağaç malzemenin sıcak görüntüsü ve fiziksel özellikleri ön plana çıkmaktadır. Şöyle ki; beton duvarlar yağmur altında ıslandıklarında rutubeti çok çabuk almakta ve duvarın iç tarafına geçirmektedir. Ağaç malzemeden yapılmış ya da ağaç kaplamalar ile kaplanmış duvarlarda ise ağaç malzemenin poröz yapısı nedeniyle böyle bir tehlike söz konusu değildir.

Anadolu'da, özellikle kıyı bölgelerine yakın eski Türk evlerinde ağaç mal-zeme çok yaygın şekilde kullanılmıştır. Bugün, tarihi değeri olan bu evlerin bo- zulan dış cephe kaplamaları değiştirilerek yapılar aslına uygun şekilde yenilen- mektedir. Ancak, bu evlerin büyük bir bölümü, bugün, gerçek restorasyon anla- yışının tam aksine yıkılmakta, yerine betonarme ile yenisi inşa edilmekte ve be- ton duvarlara ahşap dış cephe kaplamaları kaplanarak makyaj tamamlanmakta-dır.

Seçilen örneklerde yapılan inceleme ve ölçme sonuçları aşağıda özetlenmiştir.

Türkiye’nin 12 aylık sıcaklık ve yağış değerlerini gösteren meteorolojik değerlerden yararlanarak 96 yerleşim merkezine ait iklim endeksleri bulunmuş, (Tablo 4)' te gösterilen bu değerlerden yararlanılarak üç iklim bölgesi belirlenmiş ve bu amaçla bir harita çizilmiştir (Şekil 15). I. Bölge; çürüme riskinin en fazla olduğu yerleri, II. Bölge, orta derecede çürüme şartlarına sahip yerleri, III. Bölge ise çürüme şartların en düşük olduğu yerleri ifade etmektedir. İmkansızlıklar nedeniyle, Samsun'dan Artvin'e kadar olan kıyı şeridini içeren I. Bölgede örnek seçilememiştir. Ancak, bölgede daha önce yapılan araştırmalardan yararlanılmıştır.

Çürüme riskinin en yüksek olduğu I. Bölgede, eski evlerin yapımında kullanılan yegane malzeme, bölgenin orman varlığı bakımından zengin olması nedeniyle ahşaptır. Daha önceleri briketten yapılan evlerin duvarları, bölgenin fazla yağış alması nedeniyle, rutubeti çok kolay bir şekilde içeri geçirmektedir. Bu durum, bu bölgede yaşayan insanların romatizmal hastalıklara yakalanma ihtimalini arttırmaktadır. Briketin olumsuz etkisi nedeniyle ağaç malzeme kullanılmaya başlanmıştır. Kullanılan ağaç türü çoğunlukla Doğu Ladini olmuştur. Kullanılan ağaç malzeme kalınlığı da 7 cm. alınmıştır. Bölgenin çok fazla yağış alması nedeniyle, yağmurun zararlı etkilerinden korunmak amacıyla konstrüktif önlemlere de başvurulmuş ve 2 metreye varan saçak uzunlukları yapılmıştır. Mantar tahribatı bakımından çok tehlikeli olan bu bölgede ağaç malzemenin basınç metotları ile emprenye edilmesi şart olmaktadır.

Sarıçam, göknar, ladin gibi doğal dayanıklığı az olan ağaç türlerinin emprenye edilerek kullanılması gerekmektedir. (Tablo 1). Aynca, meşe kerestesi büyük çaplı traheleri nedeniyle yüzey işlemlerinde problem yaratır. Yüzeylerde iyi doldurma işlemi yapıldığı taktirde bile iyi sonuç alınmayabilir (Bkz. I. 4.4.).

Kullanılan dış cephe kaplama tahtalarının kalınlıkları 24-27 mm., genişlikleri 80 - 300 mm. arasında tespit edilmiştir. Kaplama tahtası profil şekli lambalı yatay  ve yalı baskısı  olmuştur. Ağaç malzeme, 2 örnekte teknik kurutma, 12 örnekte ise doğal kurutmaya tabi tutulmuştur. Kaplama tahtalarının 3 örnekte emprenye edildiği, bu örnek sayısının % 33'lük bir orana isabet ettiği tespit edilmiştir. Emprenye metotlarına göre ise örnek sayıları şöyledir. Fırça ile sürme (2 örnek - %15), batırma yöntemi (1 örnek - %7). Uygulanan yüzey işlemi sistemi olarak da saydam yüzey işlemleri (4 örnek - %33), renkli yüzey işlemleri (2 örnek - %15), yağlıboya ( 8 örnek- %52) olarak belirlenmiştir.

İncelenen 14 örnekte kullanılan ağaç türleri yerli sarıçam (11), kestane (1), Amerikan sarıçam'ı (1) ve sipo (1) olarak belirlenmiştir. Kullanılan profil şekilleri, lambalı yatay (14)  olmuştur.  

Ağaç malzemenin rutubet miktarı, kurutma, emprenye, yüzey işlemleri gibi işlemlerinde önemli olduğu için kullanım yerindeki ağaç malzeme rutubetinin, ortam rutubetine uyum sağlamış olması gerekmektedir. Ayrıca, rutubet miktarının düşük olması ağaç malzemenin işlenmesini de kolâylaştıracağından kurutma işlemi gerekli olmaktadır.

Ağaç malzemenin kullanımında hammaddeden mümkün olduğunca uzun süre faydalanabilmek için kimyasal ve yapısal yollarla ağaç malzemenin korunması kaçınılmazdır.

Bununla beraber kimyasal yolla ağaç malzemenin korunmasında çevre sağlığı bakımından sakıncalar doğmaktadır.

Kimyasal odun koruma maddeleri, ağaç malzemenin emprenye edilmesi ve kullanımı sırasında çevre kirliliğine sebep olmaktadır. Ancak kimyasal maddelerin kullanımından tamamen vazgeçilmesi de mümkün değildir.

Yapısal olarak ağaç malzemenin korunması yöntemleri üç ana noktada toplanmaktadır.

Doğal odun koruma; ağaç malzemenin özelliklerinin değişmesine ve bozulmasına engel olan önlemleri kapsamaktadır.

Çabuk ve özenli bir şekilde, ağaç malzemenin kullanım yeri koşulları göz önünde tutularak kurutulması doğal koruma önlemlerindendir. Doğal odun koruma önlemlerinden bir diğeri de dayanıklı ağaç türlerinin özellikle zararlara dayanıklılığı fazla olan öz odunundan yararlanmaktır. Ayrıca, kullanılan ağaç malzeme kusursuz olmalı, özellikle reaksiyon odunu içermemelidir(Bkz. I. 4.2.).

Bilindiği gibi, ağaç malzeme zararlılarının gelişimi için uygun koşullara, yani, yeterli besin maddesi, rutubet, oksijen ve sıcaklığa gerek vardır.

Bu faktörlerden rutubetin, ağaç malzeme zararlılarının gelişmesine uygun ortam yaratmaması için rutubeti sınırlayıcı uygun yapı ve konstrüksiyon önlemleri de doğal koruma önlemlerinden sayılmaktadır. Bu önlemler, ağaç malzemeden rutubeti uzak tutmak, çabuk iletilmesini, kurumasını sağlamak ve rutubetin yoğunlaşmasını önlemektir.

Ağaç malzemenin rutubet miktarlarındaki büyük değişmeler sonucu orta- ya çıkan şekil değişmeleri ve çatlaklar ağaç malzemenin kullanımını zorlaştır- makta, görünüş özelliklerini bozmakta ve yüzey işlemlerinin koruyucu etkisine de zarar vermektedir.

Ağaç yapı kısımları rutubet etkisine göre beş farklı sınıfa ayrılmaktadır.(Şekil 7).

Yağmura karşı en iyi şekilde ağaç malzemenin korunması çıkıntılı bir çatı, kusursuz bir çatı akıntısı ve yeterli bir temel yüksekliği ile sağlanabilmektedir.

Şekil 8'de bina cephesinde konstrüktif odun koruma önlemlerinin ekstrem durum ile karşılaştırılması gösterilmiştir.

Konstrüktif önlemler ile hava koşullarının zararlı etkileri önlenemediği takdirde kimyasal yolla ağaç malzemenin korunması kaçınılmazdır. Özellikle son yıllarda önem kazanmakta olan hidrofobik yağlı boyalar ve "Decor" adı al- tında satılan mikro gözenekli boyaların kullanılması yararlı olacaktır (Bkz. I.7.1.3.).

Biyolojik odun koruma; biyolojinin konusu ile ilgili önlemlerin belirli canlıların gelişimini sınırlamak için kullanılması anlamına gelmektedir. Ayrıca, organizma kökenli etki maddelerinin kullanılması olarak da anlaşılabilmektedir.


V. ÖZET

Binalarda dış cephe kaplama tahtası olarak ağaç malzeme kullanım olanaklarının incelenmesi amaçlanan bu araştırmada inceleme ve ölçüm yöntemleri uygulanmıştır. Araştırmada, 14 örnek ev üzerinde inceleme yapılmış ve  mimarlar ve restoratörler ile görüşülmüştür.

Araştırmada, öncelikle ağaç malzemenin yapıdaki kullanım alanları ve binalardaki dış yapı elemanlarının iklim koşulları altındaki durumu anlatılmıştır. Ağaç malzemenin yapısal özellikleri ve direnç özellikleri hakkında bilgi verilmiştir. Dış cephe kaplamaları için uygun ağaç türlerinin tanıtımından sonra ağaç malzemenin korunması yöntemleri anlatılmıştır.

Dış cephe kaplaması olarak ağaç malzeme kullanılan evler bu araştırmanın konusunu oluşturmaktadır. Ele alınan evlerin sayısı 14'dür ve bu evler İstanbul, Ankara, İzmir, ve Sapanca'dadır.

 Sonuç olarak, incelenen evlerde kullanılan ağaç türleri, ağaç malzemelerin özellikleri, kaplama tahtalarının boyutları ve profilleri, ağaç malzemenin kurutma durumu, uygulanan emprenye maddeleri ve metotları ile uygulanan yüzey işlemi sistemi belirlenmiş ve bulgular değerlendirilmiştir.


SUMMARY

The possibilities of wooden material usage for exterior cladding boards.

At the buildings, wooden material usage for exterior cladding boards were investigated at this investigation. Research and measuring methods were used. Four teen buildings were investigated and discussed with  architects and restorators.

At the investigation, firstly, were narrated using places of wooden material at the buildings and condition at climate stipulations of exterior building elements. Were informed about structural properties and resistance properties of wooden material. After had introduced suitable wood species for exterior cladding boards, narrated preservation methods of wooden material.

Numeral of chosen. buildings are four teen and this buildings are in Istanbul, Ankara, İzmir,  and Sapanca.

Finally, using wood species, properties of wooden material, dimensions and profiles of exterior cladding boards, drying condition of wooden material, applied impregnation materials and methods, and applied surface treatment systems were established and inventions were evaluated.


VI. KAYNAKLAR

BERK, C. (1951): Konya evleri. İTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları. İstanbul Matbaacılık, İstanbul.

BERKEL, A. (1972): Ağaç malzeme teknolojisi 2. cilt. İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları. İ.Ü. Yayın No 1745, O.F. Yayın No. 183, Sermet Matbaası, İstanbul.

BOZKURT, A.Y. (1971): Önemli bazı ağaç türleri odunlarının tanımı, teknolojik özellikleri ve kullanım yerleri. İ.Ü: Orman Fakültesi Yayınları. İ.Ü. Yayın No 1653, O.F. Yayın No. 177, Bozak Matbaası, İstanbul.

BOZKURT, A.Y. (1986): Ağaç teknolojisi. 3. Baskı. İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları. İ.Ü. Yayın No 3043, O.F. Yayın No. 380, Taş Matbaası, İstanbul.

BOZKURT, A.Y. (1992): Odun anatomisi. İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları. İ.Ü. Yayın No 3652, O.F. Yayın No. 415, İ.Ü. Basımevi ve Film Merkezi, İstanbul.

 

BOZKURT, A.Y., ve KURTOĞLU, A. (1979): Yapıştırılmış tabakalı ağaç yapı elemanları. İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi. Seri B, Cilt 29, Sayı 2, S. 39-59.

BOZKURT, A.Y., ve KURTOĞLU,. A. (1982): Türkiye'de binalarda kullanılan ağaç malzemenin çürümesi ile ilgili iklim endeksleri. İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi. Seri A, Cilt 32, Sayı 2, S. 92-99.

BOZKURT, A.Y. ve GÖKER, Y. (1986): Orman ürünlerinden faydalanma ders kitabı. İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları. İ.Ü. Yayın No 3402, O.F. Yayın No. 379, İstanbul.

BOZKURT, A.Y. ve GÖKER Y. (1987): Fiziksel ve mekanik ağaç teknolojisi ders kitabı. İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları. İ.Ü. Yayın No 3445, O.F. Yayın No. 388, Matbaa Teknisyenleri Basımevi İstanbul.

BOZKURT, A.Y. ve ERDİN, N. (1988): Ağaç malzemenin korunması ve önemi. Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları. MPM Yayın No 338, Şanal Matbaası, Ankara, S. 13-23

 BOZKURT, A.Y. ve ERDİN, N. (1989): Ticarette önemli yabancı ağaçlar . İ.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Yayınları. İ.Ü. Yayın No 3572, F.B.E. Yayın No. 4, Dilek Matbaası, İstanbul.

         BOZKURT, A.Y., GÖKER, Y. ve ERDİN, N. (1993): Emprenye tekniği. İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları. İ.Ü. Yayın No 3779, O.F. Yayın No. 425, İstanbul.

BROWN, W.H. (1978): Tiınbers of tlıe world. Tiıııber Researclı and Developınent Association. Executive Press Ltd., Burnham.

ERİÇ, M. (1988): Geleneksel mimarimizde ahşap malzeme kullanımı ve günümüz kullanım yöntemleri. Milli Prodüktivite Merkezi Yayınlan. MPM Yayın No. 338, Şanal Matbaası, Ankara, S. 68 - 74.

ERTEN, P. (1988): Ağaç malzemeden yapılacak binalarda çürümeye karşı alınması gereken önlemler: Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları. MPM Yayın No. 338, Şanal Matbaası, Ankara, S. 75 - 88.

ESER, L. (1977): Geleneksel ve gelişmiş geleneksel yapı. İTÜ. Mimarlık Fakültesi Yayınları. Baskı Atölyesi, İstanbul.

GÖKER, Y. (1983): Reaksiyon odunu oluşumunun ağaç malzemenin fiziksel ve mekanik özellikleri üzerine etkisi hakkında araştırmalar: İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları. İ.Ü. Yayın No 3142, O.F. Yayın No. 339, Matbaa Teknisyenleri Basımevi İstanbul.

HALL, G.S. (1988): Ahşabın yapıda doğru kullanımı ve koruması. Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları. MPM Yayın No. 338, Şanal Matbaası, Ankara, S. 61 - 67.

KAFESÇİOĞLU, R. (1955): Kuzey batı Anadolu'da ahşap ev yapılan. İTÜ, Mimarlık Fakültesi Yayınları. Pulhan Matbaası, İstanbul.

KANTAY, R. (1993) Kereste kurutma ve buharlama. Ormancılık Eğitim ve Kültür Vakfı Yayınları. Yayın No. 8, Matbaa Teknisyenleri Basımevi İstanbul.

KURTOĞLU, A. (1984): Hava kurusu odunda rutubet değişmeleri ve Türkiye’de odunun muhtemel denge rutubeti miktarlarının dağılımı. İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınlan. İ.Ü. Yayın No 3202, O.F. Yayın No. 362, Taş Matbaası, İstanbul.

KURTOĞLU, A. (1984 b): Ağaç malzemenin kimyasal olmayan yolla korunması olanakları. İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi. Seri B, Cilt 34, Sayı 4, S. 76-81,

KURTOĞLU, A. (1991): Ahşap malzeme yüzey işlemleri. Basılmamış Ders Notu. Orman Endüstrisi, Makineleri ve İşletme Anabilimdalı. İ.Ü. Orman Fakültesi, İstanbul.

KURTOĞLU, A. (1992): Endüstriyel üst yüzey işlemleri. Basılmamış Yüksek Lisans Ders Notu. Orman Endüstrisi, Makinaları ve İşletme Anabilim Dalı. İ.Ü. Orman Fakültesi, İstanbul.

ÖZÇELİK, N. (1964): Karadeniz orman mıntıkası köy evlerinde ağaç malzemenin (ahşabın) rasyonel kullanılması üzerine araştırmalar. T.C. Tarım Bakanlığı Orman Genel Müdürlü~ü Yayınları. Yayın Sıra No. 386, Seri No. 20, Güven Basımevi, İstanbul.

SIMPSON, J.W., HORROBIN, P.J. (1970): Tlıe weatlıering and perfonnan ce of building Materials. Medical and Technical Publishing Co Ltd., London.

ŞANIVAR, N., ZORLU, İ. ve IŞIK, Z. (1982): İç Mimari ve dekorasyonda konstrüksiyon. M.E.B. Etüd ve Programlama Dairesi Yayınları. Yayın No. 71, Grafik Sanatlar Matbaacılık A.Ş., İstanbul.