GİRİŞ

                              

 

                Gelişen teknolojiyle birlikte hızla değişen kültür, bilgi, nüfus artışı endüstrileşme, duyarlı ve psikolojik yapıya sahip insanların ihtiyaçlarını ve yaşam tarzlarını değiştirmektedir.

               

                Bu değişmelere paralel olarak iç mimari ve dekorasyon alanında bir takım değişmeler geçirerek farklı bir boyut ve farklı bir kimlik kazanıyor.

               

                Günümüz iç mimari ve dekorasyonunda daha çok modern bir çizgi göze çarpmaktadır.

               

                İç mimari ve dekorasyonda kullanıcının konforu ön planda tutulur.

               

                Tasarım; insanların gereksinimleri istekleri mekanın yer aldığı bina ve mekanın kendisi (fiziki, estetik, imaj) eğilimler, tarz ve zevkler. Bunların birbirlileriyle yoğrulmasından ortaya çıkan bir sentez oluyor.

               

                İç mimarlık ve dekorasyonun uygulama alanlarının en belirgin olarak göze çarpanları; büro, konfeksiyon mağazaları, pasta hane, restaurant otel, şarküteri, okul, kuaför, eczane, sinema, hastane, kafeterya, ayakkabı mağazaları, konut vs. Oluşumu olarak özetlenebilir.

 

 

 

 

 

 

BÖLÜM I.

 

                I.KONU ALANININ TANITILMASI

               

                İnsan yaşantısındaki ekonomik, kültürel, teknolojik vs. Gelişmeler dinamizmi beraberinde getirmiştir. Buna bağlı olarak insan yaşamı da hızla değişmektedir.

               

                II. Konfeksiyon Mağazası Tanıtımı

               

                Kelime anlamı ile konfeksiyon hazır giyim demektir. Hazır giyim eşyaların tüketicinin beğenisine sunulduğu ve satışın yapıldığı yer demektir. Konfeksiyon mağazalarının dekorasyonundaki amaç; müşteriyi mağazaya çekmek, rahat ettirerek alış veriş yaptırmaktır.

 

                Konfeksiyon mağazaları dekorasyon tefriş malzemesi ve hizmet gereksinimlerini karşılamak üzere 3 grupta ele alınabilir.

 

                Konfeksiyon mağazalarında bazı ortak özellikler vardır. Çeşitli tiplerde vitrinler, satış bankoları açı raflı dolaplar, kabinler, askı tijleri gibi bölümler vardır.

 

                1.2. Konfeksiyon Mağazalarında Kullanılan Donatı Elemanları

 

                1.2.1. Kasa (banka):

               

                 Satılan giysilerin ücretlerinin alındığı bölümdür. Bir masa, çalışma koltuğu bulundurulur. Bilgisayar vb. teknik aletlerin bulundurulması kolaylık sağlayacağından bulundurmak faydalıdır. Çıkışa yakın ve mekanın sağında veya solunda bulundurulmalıdır.

                               1.2.2. Açık Raflı Dolaplar

 

                Gömlek, kazak, tişört ve katlanabilir giysilerin bulunduğu bölümdür. Raflar, müşterilerin giysileri daha iyi görmesi ve çalışma rahatlığı bakımından açık olarak düzenlenir. Dolapların en altında ve en üstünde kapaklı bölümler bulunabilir. Raflara konulacak giysilerin sık sık değişebileceği düşünülerek raflar hareketli olarak düşünülmelidir. Son zamanlarda konfeksiyon mağazalarında kullanılan açık raflı dolaplar metalden standartlara uygun olarak üretilmektedir. Bu dolaplar genellikle alandan kazanmak amacıyla tavana kadar yapılmaktadır.

 

                               1.2.3. Askı Tijleri

 

                Ceket, pantolon, mont, etek, bluz, pardesü, vb. askı gerektiren giysilerin asıldığı bölümdür.

 

                Askılı giysiler için nikelâjlı borular hareketli olarak ve yükseklik ayarı yapılabilecek şekilde düzenlenmelidir. Boruların yerden yüksekliği giysilerin alt kısmından yere en az 10-15 cm boşlu  kalacak şekilde düzenlenmelidir. Üst üste asılan giysiler arasında en az 10 cm boşluk bırakılmalıdır.

 

                               1.2.4. Satış Bankoları

               

                Konfeksiyon ürünlerini müşteriye tanıtırken üzerine eşya ve giysi koymak için kullanılır. Satış bankolarının üzeri ön ve yanları camlı olarak düzenlenip teşhir amacıyla kullanılabilir. İçerisine süs eşyası veya giysi konulabilir.

 

 

 

                               1.2.5. Vitrin

 

                Konfeksiyon mağazasının sergileme bölümüdür. Satılan mal alıcının beğenisine vitrin aracılığı ile sunulur. Mağaza vitrinlerinin, plan ve görünüş olarak tasarımında dikkate alınması zorunlu olan noktalar vardır. Proje çalışması yapılan vitrinde aşağıda sayılan niteliklerin oluşturulmasına çalışılmalıdır.

 

*      Vitrin mağazanın reklamını en iyi yapabilecek görünüm ve nitelikte olmalıdır.

 

*      Vitrinin dış görünüşü iş yerinin cephe görünüşü ile birlikte düşünülmelidir. Dükkan girişi, vitrin, ışıklı veya ışıksız tabelâ ve reklâm elemanları bir bütün oluşturmalıdır. Satılan mal veya hizmetin etkili bir biçimde sergilenmesine olanak vermelidir.

 

*      Vitrin ve ön cephe, modaya uygun renk, gereç, çizgilerle tamamlanmalıdır.

 

*      Sergilenecek eşyayı kolay, rahat ve güzel bir biçimde sunacak nitelikte ve görünümde olmalıdır.

 

*      Vitrin hacim ve biçim olarak sergileme amacına uygun olmalıdır. Vitrine çok mal doldurmak modern görünüşlere uymayabilir. Basitlik sayılabilir. Fakat çoğu alıcı aradığını vitrinde göremezse dükkana girmez bu yüzden vitrin büyüklüğü alıcının davranış özelliği dikkate alınarak saptanmalıdır.

 

               

*      Vitrin tasarlanırken içindeki eşyaların sık sık değiştirileceği unutulmamalıdır.

 

*      Caddeden veya pasajdan içeriye girişi kolaylaştırmalıdır.

 

*      Vitrin ve dükkan girişi alıcıyı içeriye girmeye özendirici olmalıdır. Kapı genişliğine ve vitrin büyüklüğüne dengeli ve uyumlu bir çözüm bulunmalıdır.

 

*      Giriş kapısı 90-100 cm'den dar olursa giriş çıkışta istenmeyen durumlar ortaya çıkabilir. Döner kapılar, eşya ve  paketlerle elleri dolu olan alıcıyı zor durumda bırakabilir. Sürme kapılar, hareketleri sırasında en az yer tutarlar. Özellikle dar girişli dükkanlar tasarlanırken vitrini küçültmemek için sürme kapı kullanmak yerinde olur. Yeterli ve en iyi bir şekilde aydınlatılmalı zira aydınlık vitrinler daha dikkat çekicidir. En olumlu ve ekonomik aydınlatma doğal aydınlatma olmakla birlikte doğal aydınlatmanın yetersiz olduğu durumlarda (pasaj içi, akşam vakti vs.) doğal aydınlatma kullanılmalıdır.

 

*      Vitrinde sergilenen eşyanın yetersiz veya olumsuz ışık alması bazı özel çözümler gerektirebilir. Gün ışığının yansıması eşyaların görünümüne olumsuz etki yapabilir. Vitrin derinliği artarsa uygunsuz yansımalar artabilir. Derin vitrinler üst kısımlarında bırakılan boşluklar yardımıyla gün ışığı alarak aydınlatılmalıdır. Buna olanak yoksa yapay aydınlatma tercih edilmelidir.

Vitrin aydınlatmasında yapay ışık olarak, floresan lamba, düz ampul, veya spot lamba tercih edilmelidir. Floresan lamba en ekonomik aydınlatma elemanıdır. Ancak renk değiştirici etkileri olan flüoresan lambalar kullanılmamalıdır.

 

Vitrinlerin aydınlatılmasında uyulması zorunlu bir kural, ampullerin alıcının gözüne doğru yönlendirilmemelidir. Göze gelen kuvvetli ışık, alıcının eşyaları rahat görememesine sebep olurken bu da müşterileri alış veriş etmekten alı koyar. Bu sakıncayı önlemek amacıyla en direkt aydınlatma tercih edilir. En direkt aydınlatma; ampuller vitrin üstüne veya tavana gömülerek ışığın dışarıya direkt olarak gelmesi engellenmiş olur. Işıklandırma elemanlarının önüne bir ışık bandı koyarak müşterinin gözüne gelen ışıklar engellenmiş olur.

 

*      Güneş,  yağmur, rüzgar gibi doğal dış etkilere dayanıklı olacak şekilde düzenlenmiş olmalıdır.

     

      Caddeye bakan dükkanları ön cephe ve vitrinleri güneş, rüzgar, yağmur gibi doğal olaylara maruz kaldığı için dayanıklı olarak düzenlenmelidir. Bunun için seçilen yapım elemanları bu etkilere dayanıklı olarak seçilmelidir. Vitrinlerin yerden yüksekliği bu doğal olaylar göz önüne alınarak tasarlanır.

 

*      Tozlanma ve buharlama yapmamalıdır. Tozlanmayı engellemek için vitrinlerin caddeye bakan kısımlarında açıklık bırakılmamalıdır. Buharlamayı engellemek için dükkan içinde vitrinin üst kısımlarında hava sirkülasyonu sağlanmalıdır.

 

*      Vitrine çevreleyen elemanların dükkan tavanı tabanı ve duvarlarla olan ilişkisi iyi kurulmalıdır. Aralarda varsa açıklıkları önlemek için yalıtım maddeleri kullanılmalıdır.

 

Vitrin yerine monte edildikten sonra sıva yapılacaksa boşluk bırakılmadan yapılmalı eğer vitrin duvar kaplamasından sonra monte edilmiş ise kenarlar silikonlu macunlarla çevrelenerek açıklık bırakılmamalıdır.

 

Vitrin camlarında su buharlaşması ve çok soğuk havalarda buzlanma olabilir. Bunun nedeni vitrin veya dükkan havasındaki nemin, soğuk hava ile teması sonucu cam yüzeyinde yoğunlaşmasıdır. Yoğunlaşma oranı ortamın rutubetine göre artar.

 

Buharlaşma ve buzlanma vitrinin görünüşünü olumsuz olarak etkiler, bu buharlardan ve buzdan çözülerek akan sular vitrin cam macununu bozarlar.

 

*      Vitrin tasarımı üzerinde çalışılırken buharlama olasılığı araştırılmalı, Gerekli önlemler alınarak daha sonra ortaya çıkabilecek olan sorunlar önlenmelidir. En ucuz ve en çok kullanılan önlem vitrinin üst kısımlarına açılan havalandırma delikleridir.

 

*      Mekanik etkilere dayanıklı olmalıdır. (Çarpma, vurma, kırma vb. etkiler)

 

                               1.2.6. Soyunma Kabinleri

 

                Müşterilerin beğendikleri giysileri üzerlerine giyerek deneyip görmeleri ve kontrol etmeleri amacıyla düzenlenmiş olan bölümdür. Soyunma kabinlerinin kapılar ahşap, hafif metal, perde vb. Maddelerden olabilir. Çoğunlukla ucuz olması nedeniyle perde tercih edilmektedir. Kabin içerisinde ayna, aydınlatma sistemi, askı bulunabilir. Kabin içinin dışarıdan  görülmemesine özen göstermeli ve müşterilerin mahremiyetine saygı gösterilmelidir.

 

 

                               1.2.7. Müşteri Oturma Kısmı

               

                Müşterilerin gerektiğinde oturup dinlenme ve bekleme gibi ihtiyaçlarını giderebilecekleri bölümdür. Amaç müşteriyi rahat ettirmek  olmalıdır. Müşterilerin rahat edemedikleri yere bir daha gelmeyecekleri düşünülerek hareket etmelidir.

Eğer mekan uygun ise bir oturma grubu düzenlenmelidir.

                              

                               1.2.8.Manken

               

                Müşterilerin alacağı giysilerin insan üzerindeki duruşunu giysileri henüz giymeden görmeleri için kullanılan plastik ve alçı karışımı insan heykelidir.

Vitrin içinde değişik insan tipi ve cinsiyeti şeklinde bulurlar.

               

                               1.2.9. Mutfak-Tuvalet

 

                Çalışan personelin fizyolojik ihtiyaçlarının karşılandığı bölümdür. Ayrıca bu bölümde garsonların elbiselerini asabileceği bir elbise dolabı bulunmaktadır.

 

                               1.2.10.Depolama

 

                Büyük mağazaların ayrı olarak düzenlenmiş deposu bulunmaktadır. Genel olarak ise depo mağazanın merdiven altlarında, açık raf dolaplarının alt ve üstleri ve vitrin alt yan boşlukları depo olarak kullanılmaktadır.

               

                1.2.11. Giriş

 

                Konfeksiyon mağazalarının ilk bölümüdür. Caddeden veya pasajdan girilebilir. Giriş özendirici ve rahat olmalıdır. Giriş düşünülürken diğer cephelerle uyumlu olmasına dikkat edilmelidir.

 

                1.3.Konfeksiyon Mağazası Eylem Alanları

 

                1.3.1. Konfeksiyon Mağazasındaki eylemler

 

·       Oturma ve dinlenme

 

·       Giyinme ve soyunma

 

·       Müzik dinleme

 

·       Giysileri katlayıp yerine koyma

 

·       Giysileri sunma

 

·       Temizlik

 

·       Depolama

 

                1.3.2. Eylem alanları

 

                a) Çalışanlar için eylem alanları

               

                Satış elemanlarının rahatlıkla çalışması ve servisini yapabilmesi için gerekli çalışma alanının bulunması gereklidir. Mesela; satış bankosu ile açık rafların arası bir insanın rahatlıkla çalışabileceği şekilde olmalıdır.

 

                B) Müşteriler için çalışma alanı

 

                Müşterinin askı tijlerinde veya açık raflı dolaplardaki giysileri en rahat ulaşabileceği şekilde düzenlenmesi gerekir. Müşterilerin hareket alanları için uygun boşluklar bırakılması gerekir. Soyunma kabinleri müşterilerin rahat olarak giysilerini değiştirebilecekleri büyüklüklerde plânlanmalıdır

                1.4. Donatı elemanları ile eylem alanları arasındaki ilişkiler

 

                Askı tiji veya açık raflı dolaplardan beğenilerek alınan giysilerin soyunma kabinlerinde denenmesinden sonra satış tezgahında ücretin ödenmesine kadar geçen sürede müşteriye rahat hareket etme imkanı verilmelidir.

                1.5. Konfeksiyon mağazası mekan organizasyonundaki Boyutsal faktörler.

 

                İnsanlar çevreleriyle uyum içerisindedir. Bu eylemleri gerçekleştirebilmek için suni ortamlar oluşturulur. Kullanıcıların rahat ve düzenli bir ortamda eylemlerini sürdürebilmeleri için insan boyutlarının göz önünde bulundurulması gerekir.

 

                1.5.1. Ergonomik yaklaşımlar

 

                Oturan yada ayakta duran bir iş görenin omurgası, omuz eklemi, kalçası yada ayak basma noktaları sabit iken devinme hacimleri çeşitli açılarda uzanma ve kavrama mesafelerinde iş ile insan boyutları arasında önemli oranlamalar vardır. Bu tür ölçü ve değerlendirmelerde istatistik açıdan anlamlı sayıda ve gerçekten önemli kabul edilebilecek bir grup iş gören üzerinde araştırmalar yapmak ve gerektiğinde istatistik dağılımı kullanarak ergonomik yaklaşım hakkında bilgi sahibi olabiliriz.

 

               

 

                1.5.2. Antpometrik Yaklaşımlar.

 

                Çalışan insanların fiziksel rahatlıkları ve beden yeteneklerini en üst düzeyde kullanabilmeleri öncelikle kullandıkları malzemeler çalışma yüzeyleri ve hacimlerin onların boyutlarına uygun olmasına bağlıdır. Her türlü araç ve gereç kullanan iş görenlerin boyut farklılıklarını gözetmek çok önemlidir. Böyle bir yaklaşımda antropometrik teknikler kullanılır. Antropometri insan vücudunun boyutları ile ilgilenen bir bilim dalıdır. Antropometri ikiye ayrılır.

 

                1.5.2.1. statik Antropometri

 

                İnsanların statik duruş ve oturuşlarında ölçülen metrik değerleri ele alan bir uğraştır. Bu temel amaca göre insanların 140 kadar fiziksel boyut ölçüleri ele alınabilir.

                Çeşitli yaş gruplarındaki insanların kullandıkları eşyaların (sandalye, gözlük, ayakkabı vs.) ölçülerini statik antropometri belirler.

 

                1.5.2.2. Dinamik Antropometri

 

                İnsanların hareket halindeki ölçülerini ele alan bir bilim dalıdır. İnsanları uzanabileceği dikey ve yatay mesafeler, insanların adım aralıkları, kol yüksekliği vs. Gibi hareket mesafelerini belirler.

 

                1.5.3. Kullanıcı Boyutları

 

                Kullanıcı boyutları, değişik kültür yapılarına göre antropometrik ölçülerde farklılık gözlenir. En önemli farklılıkları şu şekilde sıralayabiliriz:

·       Uluslar arası farklılıklar

·       Bölgesel farklılıklar

·       Meslek grupları arası farklılıklar

·       Yaş farklılıkları

·       Cinsiyet farklılıkları

               

                1.5.4. Konfeksiyon Mağazası Eylem Alanlarının Boyutları

 

                Müşteri ve çalışanların eylemlerini en rahat yapacağı şekilde eylem alanlarının organize edilmesi gerekmektedir.

 

                1.6.          Konfeksiyon Mağazası Fiziksel Çevre Organizasyonları ve Donatımları

 

                Konfeksiyon mağazası planlamayı etkileyen unsurlardan birisi de fiziksel çevre faktörleridir. Kullanıcı gereksinimleri için önemli yeri olan bu faktörler aydınlatma, havalandırma, ısıtma, akustik, güvenlik vs, sıralayabiliriz.

 

                1.6.1.AYDINLATMA

 

                Konfeksiyon mağazalarında çok değişik tipte gereçleri kullanılır. Bunlardan bazıları spot lambalar, halojen lambalar ve armatürlerdir. Planda aydınlatma yerleri beğenildikten sonra bir elektrik mühendisinin onayından geçmelidir. Tabiî aydınlatmayla yeterli gün

ışığı sağlanacak şekilde döşeme alanının en az % 15   büyüklüğünde pencereler yapılmalıdır.

                1.6.2.Havalandırma

 

                Konfeksiyon mağazasının havalandırması doğal olarak kapı ve pencerelerle sağlanır ancak bu havalandırma yetersizdir. Konfeksiyon mağazalarında istenmeyen görüntüleri kapatmak dekoratif güzellik sağlamak amacıyla asma tavanlar kullanılırlar. Asma tavanları üzerinde havalandırma ve aydınlatma elemanları uyumlu bir şekilde yerleştirilir. Havalandırma için klimalar,aspratör vb. gibi elemanlar kullanılır.   İşyerinde hava hacmi kişi başına en az 10m3 olacak şekilde düzenlenmelidir. Havalandırmada tabi olarak yapılan havalandırma tercih edilmelidir. Havalandırma esnasında hava cereyanının olmamasına dikkat edilmelidir.

 

                1.6.3. Isıtma

 

                Konfeksiyon mağazalarının en iyi ısıtma tertibatı,

kaloriferdir. Ekonomiktir. Eğer istenirse klima cihazları ısınma ve havalandırma kullanılır. Maliyeti çok yüksektir. Çalışma imkanlarında ısının özelliğine

göre hacim sıcaklığı ayarlanabilmelidir.

 

                1.6.4. Güvenlik

 

     Müşterilerin fizyolojik ve psikolojik olarak güvenliklerinin sağlanması gerekir. Fizyolojik güvenlik

binada yangına karşı alarm ve yangın tüpleri bulundurulmalıdır. İşletmenin büyüklüğüne göre güvenlik görevlisi de bulundurula bilir.

 

                1.6.5. Akustik

 

                Mekan dekore edilirken fazla ses yapacak donatı elemanları veya yapı malzemeleri kullanılmamalıdır. Bina duvarlarında ses yalıtıcı malzemeler kullanılmalıdır. Tavanda ve duvarda girinti çıkıntıların oluşturulması ses yalıtımına faydalı olur. Konfeksiyon mağazalarında kullanılan donatı elemanları genellikle ahşap malzemelerden yapıldığı için ses akustiği için olumlu sonuçlar verir.

 

 

BÖLÜM II.

 

                2.Konfeksiyon Mağazasının Planlama İlkeleri

 

                Planlama ilkelerinin, düzenleme süreci içerisinde daha etkin kullanım için planlamaya etki eden unsurlar aşağıdaki gibi sıralanabilir.

 

                2.1.Konfeksiyon Mağazası Plânlanmasına Etki Eden Faktörler

                Konfeksiyon mağazası planlanmasında, çeşitli düzeylerde sosyal, kültürel, ekonomik ve teknolojik faktörler belirleyici rol oynamaktadır. Mekan organizasyona, kültürel eğilim, tüketim tarzı, kullanıcılar arası ilişkiler, aile bağları vs. Unsurlar etkili olmaktadır. Bu unsurları şöyle sıralayabiliriz.

 

                2.1.1. Kültürel Faktörler

 

                Müşterilerin kültürel düzeylerini yansıtmakta olan semt ve iş yeri sahibinin sosyo kültürel düzeyi mekanın düzenlenmesini etkiler.

 

                2.1.1. Ekonomik Faktörler

 

Müşterilerin gelir düzeyi, aylık tüketim miktarı, işyeri sahibinin o mekana harcadığı para vs. Plânlamanın ekonomik safhalarını oluşturur. Konfeksiyon mağazasının hitap ettiği düzey (üst, orta, ve alt gelir düzeyi) etkilidir.

 

                2.1.3.Teknolojik Faktörler

 

Konfeksiyon mağazasında bulunan donatı elemanlarının sınıflandırılmasında etkili olacağı için bu elemanların gelişen teknolojiye ayak uydurması gerekmektedir.

 

                2.2.Konfeksiyon Mağazasının Planlanması

 

                Konfeksiyon mağazasının planlanmasında belli bir amaç veya eylemlere yönelik kullanıcı gereksinimleri göz önünde tutularak elverişli bir plânlama yapılmalıdır.           Planlama: önceden saptanmış amaçlara erimek için araçların düzenlenmesi ve eylemlerin yönlendirilmesine ilişkin kararların bütünü olarak tanımlanır.

                Donatı elemanları alanı geçiş sirkülâsyon alanı depolama alanı ve eylem alanları arası ilişkilerin kombinasyonlarının iyi kurulmasında yarar vardır. Böylece konfeksiyon mağazasında en uygun standartlara çıkacak şekilde planlanabilir.   

 

                2.2.1. Konfeksiyon Mağazası Tasarımı

 

                Konfeksiyon mağazası eylem alanları dikkate alındığında Konfeksiyon mağazasının diğer hacimlerden farklılık gösteren özellikleri aşağıdaki gibidir.

 

                2.2.1.1. Teknik Gereksinimler

 

·       Dayanıklılık (yapı bileşimi, kirlenme, kırılma, tozlanma vb.)

·       Kazalardan korunma (elektrik araç ve donatı elemanları kazaları, döşemeden kayma vb.)

·       Bina içindeki konumu

 

                2.2.1.2.Çevre Gereksinimleri

 

                a)eylem gereksinimleri

·       Görme(aydınlatma, mahremiyet)

·       Dokunma

·       Atmosfer şartları (is, nem, koku, toz)

B)Mekan İhtiyaçları

·       Ölçü (Boyut, alan, kullanılan alan)

·       Biçim

·       Eylem alanlarını ayırma (oturma, dinlenme, tv, müzik, dinlenme)

 

2.2.1.3.Beşeri Gereksinimleri

 

a)Eylem gereksinimleri

 

b)Sağlık gereksinimleri

·       Vücut sağlığı

·       Çevre sağlığı

c)Psikolojik gereksinimler

·       Çevre algılama (renk, doku, kütle, mekan akışı vb.)

D) Toplumsal gereksinimler

·       sağlanılması gereken olanaklar

·       sağlanılması gereken araçlar

·       Mahremiyet (mekan ilişkisi, ses gizliliği,koku, vb.)

 

22.1.4. Sembolik gereksinimler

a)Estetik

                2.2.2.Konfeksiyon Mağazası Donatı Elemanlarının Plânlanması

                Konfeksiyon mağazası tasarımını etkileyen faktörler birbirleriyle olan ilişkilerde belli bir etkileşim sistemini oluşturan, karmaşık bir yapı göstermektedir.

               

                Konfeksiyon mağazasında en fazla faydayı sağlamak için kullanıcının bağımlı ve bağımsız özellikleri ve donatı elemanlarını tamamlayıcı özelliklerinin göz önüne alınma zorunluluğu vardır. Örneğin kullanıcının bağımlı ve bağımsız özellikleri donatı elemanlarının tüm özelliklerini belirlemektedir. Konfeksiyon mağazası tasarımını etkileyen faktörler arası etkileşim sisteminin sütrüktiyel yapısı aşağıdaki gibidir.

               

                2.2.2.1.Bağımsız Özellikler

 

·       Cinsiyet

·       Yaş

·       Irk

·       Kültür grubu

·       Gelir grubu

·       Kullanıcı sayısı

 

2.2.2.2. Bağımlı Özellikler

 

·       Antropometrik                        Statik

                                                                    Dinamik

·       Duygusal  Görme

                                                  işitme

                                                  Dokunma

                                                  Tad alma

                                                  Koku alma

·       Algısal-zihinsel

2.2.2.3. Tamamlayıcı Özellikler

·       Cins

·       Biçimsel özellikler

·       Boyutsal özellikler

·       Ağırlık

·       Renk

·       Ömür

2.2.3. Konfeksiyon Mağazası Eylem Alanları Planlanması

                Konfeksiyon mağazaları eylem alanlarının planlanmasında amaç görevlileri ve müşterileri rahat olarak hareket etme olanağı sağlanmasıdır. Görevliler için müşteriye hizmeti verirken rahat hareket edebilmesidir. Açık raflı dolap ile banko arası en az 80cm olmalıdır. Müşteri yönünden giriş kapısının, rahatlıkla giriş çıkışları sağlayabilmesi için en az 100 cm olması gerekir. Eğer mağaza büyük ise iki kanatlı kapılar düşünülerek bu kapıların genişliğide 90+90=180 cm olmalıdır. Kapıdan alış veriş yapmış müşterinin zorlanmadan mağazadan çıkabilmesi için kapılar iki tarafa açılarak (çarpma kapı) şeklinde olmalıdır. 

                Askı tijlerinden veya açık raflı dolaplardan alınan giysilerin denenebilmesi için düşünülen soyunma kabinlerinin genişliği, müşterinin rahat şekilde hareket edebileceği genişlikte olmalıdır. Kabin ölçüleri genellikle 90x90 ve 110x110 cm civarında olmalıdır.

                2.2.3.1. Eyleme İlişkin özellikler

 

                Konfeksiyon mağazası eylemleri aşağıdaki gibidir.

·       Eylenimsi (oturma, giyinme, soyunma vs.)

·       Eylem yapış biçimi

·       Alt eylemler

·       Eylem organizasyonu

·       Operasyon metodu

 

2.2.3.2.Donatı Elemanlarına İlişkin Özellikler

 

                Konfeksiyon mağazası donatı elemanlarının aşağıdaki özeliklere sahip olması gerekir.

·       Mekanik etkilere dayanıklıllık (darbe, sürtünme, aşınma vb.)

·       Fiziksel etkilere dayanıklılık (toz, kirlenme vb.)

·       Solventlere dayanıklılık (Aseton, çay, kahve vb.)

·       Taşınabilirlik

·       Renksiyonellik

 2.2.4. Konfeksiyon Mağazasının Planlanması

 

                Konfeksiyon mağazaları planlanırken giriş, vitrin, satış bankosu, banka, askı tijleri, açık raflı dolaplar, müşteri oturma kısmı ve kabin ünitelerinin bulunması gerekir. Planlama yapılırken insan ölçüleri mahremiyet, havalandırma, güvenlik gibi konulara dikkat edilmesi gerekir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


                Çizelge 1. problem strüktür Tablosu

 

 

                Konfeksiyon mağazası mekanı planlanmasına etki eden faktörlere aşağıdaki gibi gruplayabiliriz.

               

                a) Tamamlayıcı özellikler

·       Bina içersindeki konumu

·       Biçimsel özellikler

·       Boyutsal özellikler

·       Donatı elamanları

 

b) Eyleme İlişkin Özellikler

·       Fiziksel çevre özellikler (ısısal, görsel, işitsel)

·       Psiko sosyal özellikler (estetik, mahremiyet, kişisel olan egemenlik sınırı davranışları)

 

                2.3.Araştırmada Uygulanan Yöntemler

 

                Bu araştırmada konfeksiyon mağazalarının plan tipleri ve müşteri gereksinimleri, donatı elamanlarının kapladığı alanlar ve depolama sorunları aşağıdaki konu başlıkları ile incelenmiştir.

               

                2.3.1. Araştıma Sınırları

                Araştırmada Ankara'da bulunan konfeksiyon mağazalarından 10'u incelenmiştir.

               

                2.3.2. Araştırma Yöntemleri

                Anket uygulama ve sistematik gözlem uygulaması.

               

                2.3.2.1. Araştırmaya Giren Konfeksiyon Mağazası Plan Tipleri

                Araştırılan her iş yerinin tefrişli planlar çizilmiş ve ölçüler verilmiştir.

               

 

 

 

 

                2.3.3. Fotoğraflarla Belgeleme

 

                İncelenen mekanların hakim renkleri donatı elamanları ve ayrıntılarını saptamak ve yorumlanmasında güçlük çekilen kısımları sonradan değerlendirmek için fotğrafları çekilmiştir.

 

 

BÖLÜM III.

 

                3. ARAŞTIRMA SONUÇLARI VE DEĞERLENDİRİLMESİ

 

                Bu bölümde araştırılan konfeksiyon mağazaları ile ilgili yapılan istatistik  sonuçları ve mağazalarla ilgili olarak yapılan fotoğraf çalışmalarıyla çizilen planlar yar almaktadır.

 

 

 


 

 

 

 

 

ISITMA

AYDINLATMA

HAVALANDIRMA

 

 

KALORİFER

 

 

ELK.SOBA

 

GAZ. SOBA

 

KLİMA

 

FLORESAN

 

SPOT

 

HALOJEN

 

AMPUL

 

ASPİRATÖR

 

VANTİLATÖR

 

DOĞAL

 

KLİMA

PARK

BRAVO

 

 

 

X

 

X

X

X

 

 

 

X

AYDINLI

 

 

 

X

 

X

X

 

 

 

 

 

X

MOGİ

X

 

 

 

 

X

 

X

 

 

 

 

 

TRAFFİC

X

 

 

 

 

X

 

 

X

 

X

 

 

PRESTİGE

 

 

 

X

 

X

 

X

 

X

 

 

 

İ.G.S.

 

 

 

X

 

X

X

 

 

 

 

X

BRAVO

GİPA

X

 

 

 

 

X

X

X

 

 

 

X

 

YALÇIN

 

 

 

X

 

X

 

 

 

X

 

X

 

MİNE

 

 

 

X

 

X

X

 

 

 

X

X

 

GÜNCEL

X

 

 

 

 

X

 

X

 

 

 

X

 

                Burada incelenen 10 konfeksiyon mağazasının fizyolojik özellikleri verimeye çalışılmıştır. Bazı mağazalar bu özelliklerden 2'si ni bünyesinde bulundurduğu için iki kutu işaretlenmiştir.

 

                ÇİZELGE;1 Konfeksiyon Mağazaları Fizyolojik Özellikleri

 

 

 

 

 

 

ZEMİN KAPLAMASI

 

DUVAR KAPLAMASI

 

TAVAN KAPLAMASI

 

 

 

SERAMİK

 

MOZAİK

 

MERMER

 

PARKE

YAĞLI

BOYA

 

AYNA

 

LAMBİRİ

 

BADANA

ALÇIPAN

KARTNP.

DÜZ

BETON

METAL

BOYALI

 

AHŞAP

PARK

BRAVO

 

 

X

 

X

X

 

 

X

 

 

 

 

AYDINLI

 

 

 

X

X

X

 

 

X

 

 

 

 

MOGİ

X

 

 

 

 

X

 

 

 

 

X

 

 

TRAFFİC

 

X

 

 

X

 

 

 

 

X

 

 

 

PRESTİGE

X

 

 

 

X

 

 

 

X

 

 

 

 

İ.G.S.

 

 

X

 

X

 

 

 

X

 

 

 

BRAVO

GİPA

 

X

 

 

X

 

 

 

X

 

 

 

 

YALÇIN

 

X

 

 

 

X

 

 

 

X

 

 

 

MİNE

 

 

X

 

X

 

 

 

X

 

 

 

 

GÜNCEL

 

X

 

 

 

X

 

 

X

 

 

 

 

                Konfeksiyon mağazalarının zemin duvar ve tavan kaplamalarıyla ilgili dekorasyon malzemeleri verimiştir .

 

                Çizelge;2 Konfeksiyon Mağazalarinin Dekorasyon Özellikleri


 

               

 

 UZUNLUK

 DERİNLİK

 YÜKSEKLİK

SATIŞ TEZGAHLARI

100-300

45-70

80-120

SATIŞ BANKOLARI

100-140

40-60

75-90

AÇIK RAFLI DOLAPLAR

80-110

35-45

200-250

ASKI TİJLERİ

100-140

65-75

70-90

SOYUNMA KABİNİ

90-120

90-120

200-210

 

 

                               Donatı elemanları boyutları T.S.E. ve araştırma yapılan mağazalarla ilgili kaynaklardan alınmış olup ölçüler ortalama olarak verilmiştir.

 

Çizelge;3. Donatı elemanlarının boyutları

 

 

 

                3.4. Depolama İle İlgili Sonoçlar 

                   

                Büyük mağazaların ayrı lrak düzenlenmiş depoları bulunmaktadır. Bazı mağazalar ise merdiven altları ve vitrin yanlarını depo olrak kullanmaktadır. Depolama çeşitlerini şu şekillerde sıralayabiliriz.

 

                3.4.1. Sabit Depolama

 

                3.4.2. Hareketli depolama

 

                3.4.3. Açık depolama

 

               

                3.5 Konfeksiyon Mağazası Giysi Ölçüleri

 

                Herhangi bir tasarım yaparken giysi ölçülerinin dikkate alınması gerektiği düşünülerek     Konfeksiyon mağazalarında kullanılan giysi ölçüleri verilmiştir.

Ölçüler katlanabilir ve asılan giysiler olmak üzere iki grupta verilmiştir.

 


 

 

ASKI TİJLERİNE ASILAN GİYSİ ÖLÇÜLERİ

 

KATLANABİLİR GİYSİ ÖLÇÜLERİ

 

 

 

 

PANTOLON

DÜZ

 

CEKET

 

MONT

 

PARDESÜ

 

PALTO

 

ETEK

 

BLUZ

 

GÖMLEK

 

ATLET

 

PJAMA

 

ÇARŞAF

 

TŞÖRT

 

KAZAK

BOY

 

 

75

 

115

 

75-90

 

65

 

135

110-125

65-

80

 

60-80

 

25

 

24

 

24

 

30

 

29

 

25

EN

 

30

 

30

 

46

 

38

 

50

 

46

 

30-55

 

50-55

 

 

35

 

18

 

28

 

40

 

27

 

28

KALINLIK

 

 

3

 

3

 

7

 

8

 

8

 

8

 

4

 

4

 

3

 

3

 

4

 

4

 

2

 

3-6

 

                Çizelge; 4.Konfeksiyon mağazalarındaki giysi ölçüleri


 

                3.5. Konfeksiyon Mağazalari Planlari Ve Fotoğraflari

 

                Araştırmanın bu bölümünde araştırma kapsamına alınan her işyerinin planı yaklaşık olarak  1/100 ve 1/50 ölçekli çizilmiş ve planlar küçültülerek alınmıştır. Mağazaların yorumunda herhangi bir karışıklık olmaması amacıyla hazırlanan planlarla birlikte fotoğraf çekilmiş ve bu fotoğraflar burada verilmiştir.